Ví như sự phán xét ở toà án, ban bồi thẩm đôi lúc không thống nhất được quan điểm với nhau, dù với bất kỳ chứng cứ gì. Người nhạc trưởng này giúp dàn nhạc trình bày tác phẩm một cách tốt nhất bởi vì anh ta biết chính xác vào thời điểm nào cần làm gì. Như tôi đã chỉ rõ ở phần tr', chiếc mũ đen có vai trò chỉ ra những thiếu sót nhưng nó không có vai trò phải hoàn thiện những thiếu sót đó.
… Anh yêu cầu tôi đề xuất phương tiện truyền thông cho chiến dịch quảng cáo. Con mèo có thể bị rơi khỏi mái nhà, nhưng đó chỉ là một trường hợp hy hữu. Mọi người có thể lạm dụng, sử dụng quá nhiều chiếc mũ đen nếu người sử dụng chỉ luôn duy trì một tâm trạng chỉ trích mọi việc.
Cơ hội có thể nảy sinh thì phép ngoại suy nghĩ tớ tương lai của sự việc hiện tại. Một trong những giá trị quan trọng nhất của phương thức tư duy sáu chiếc mũ đó là việc phân ra một quỹ thời gian nhất định để yêu cầu mọi người sử dụng quỹ thời gian đó để trở thành một người tư duy thận trọng,cẩn thận và là một người phê phán về vấn đề đang xem xét. Cần phải nhắc lại chúng ta rất cần đến những thông tin được xây dựng trên niềm tin, bởi chính những ý kiến mang tính chất thăm dò, giả thuyết, kích thích tìm hiểu đó chính là những yếu tố quan trọng đối với tư duy.
Ngoài người chủ toạ ra, một ai khác cũng có thể thực hiện vai trò cụ thể của chiếc mũ xanh. Chiếc mũ đen là chiếc mũ yêu cầu chúng ta hãy cẩn thận suy xét mọi việc. Nhưng vào lúc phải quyết định vấn đề thì hầu như những ý kiến đó không được chính họ xem xét và lựa chọn.
Hãy cung cấp cho tôi con số những học sinh bỏ học sau khi dời trường học trong sáu tháng. Màu xanh da trời cũng giúp chúng ta liên tưởng đến một sự kiểm soát công tâm và vô tư. Anh cảm thấy như thế nào về vấn đề này?
Khả năng trực giác là một bộ phận của tư duy. Chiếc mũ xanh da trời nên được sử dụng tại thời điểm bắt đầu và kết thúc cuộc họp. Liệu bạn đang cố gắng để có được những dữ liệu chính xác, hay bạn đang cố lái sự việc theo những ngầm định từ trước?
Chiếc mũ xanh là chiếc mũ điều khiển tư duy. Chỉ khi tình cảm được bộc lộ cụ thể, mọi người mới thấy thoải mái để tư duy. Nếu tôi có thời gian rỗi, tôi sẽ làm gì ư? Tôi có thể đi nghỉ, tham gia một khóa học, chăm sóc cây cối trong vườn, tôi có thể hoàn thành một công việc khác.
Chúng ta có được sự so sánh gì ở đây? Chúng ta không phải lúc nào cũng có thể thay đổi cách nhìn nhận sự việc để khiến cho những xúc cảm cũng thay đối hoặc mất đi. Mục đích của chiếc mũ đen tư duy là chỉ ra phương án thay thế nào là không thể và không sử dụng được.
Việc xác định một ý tưởng là hợp lý hay bất hợp lý có thể không tồn tại đối với những kinh nghiệm sẵn có của chúng ta. Chúng ta không thể làm điều gì mà thiếu đi sự xét đoán. Nó có thể được hình thành sau nhiều cuộc họp kéo dài vài tuần, thậm chí vài tháng.
Bằng cách chuyển đối nó như sự chuyển đổi của một trò chơi, khái niệm những chiếc mũ có thể yêu cầu một chiếc mũ tư duy cụ thể. Ngoài ra chúng ta không còn lựa chọn nào khác. Sự công kích và sự tự vệ không đem đến cho chúng ta cấu trúc như vậy.